Veiligheidsgids voor startende herstellers

Do(n’t) try this at home - algemene veiligheidstips

• Bedenk op voorhand welke risico’s er tijdens je reparatie kunnen opduiken, en hoe je die kunt vermijden. 
  Kan er iets losspringen of bewegen dat je kan kwetsen? Kan er iets heet worden waaraan je je kan verbranden? Kan er heet water, stoom, microgolfstraling of iets anders gevaarlijks uit het toestel ontsnappen? Kan er 230V of een andere gevaarlijke spanning aangeraakt worden?
   
• Blijf tijdens de hele herstelling opletten voor iets wat niet in orde lijkt, zoals verkleurde draden, beschadigde en gebroken onderdelen, kapotte behuizing, verdachte geuren, verdachte geluiden.
   
• Voer geen potentieel gevaarlijke reparaties alleen uit. Zorg dat er iemand in de buurt is die kan helpen of de hulpdiensten kan bellen.
   
• Als je je niet veilig voelt, stop dan met werken en vraag om hulp.
   
• Ontkoppel alle voedingsbronnen voor je je apparaat opent. Werk nooit aan iets dat in het stopcontact steekt. Het toestel moet fysiek losgekoppeld zijn, niet enkel uitgeschakeld. Verwijder indien mogelijk de batterij voor je iets begint te demonteren.
   

Herstellen is iets dat je geleidelijk aan leert. Door instructievideo’s of handleidingen te bekijken en af en toe deel te nemen aan een Repair Café groeit je kennis van hoe producten en toestellen in elkaar zitten.

Is doe-het-zelf herstellen voor jou nog helemaal nieuw? Begin dan met heel eenvoudige voorwerpen en herstellingen. Waag je bijvoorbeeld nog niet aan elektrische toestellen. Of ga met elektrische toestellen naar een Repair Café en doe de herstelling onder begeleiding van een meer ervaren hersteller.

Zorg voor een veilige en opgeruimde werkplek

• Zorg voor goede verlichting, zodat je goed kan zien waar je mee bezig bent.
• Een schone ondergrond zorgt ervoor dat je losse onderdelen makkelijk kan zien en terugvinden. Ruim je gereedschap telkens opnieuw op, veeg zaagsel en ander afval tijdig op…
• Voor veel herstellingen heb je stroom nodig. Zorg voor voldoende stopcontacten / verlengsnoeren, maar zorg dat jijzelf en anderen niet kunnen struikelen over de bedrading. Gebruik altijd stopcontacten voorzien van een aarding.
• Huidcontact: pas op dat je huid niet in aanraking komt met gevaarlijke stoffen of met agressieve lijm. Gebruik indien nodig handschoenen en/of een veiligheidsbril.
• Een ongelukje, klein of groot, is snel gebeurd. Zorg ervoor dat je altijd EHBO-gerief in de buurt hebt. Een brandblusser of branddeken weet je ook best staan.

Gereedschap

• Zorg dat je gereedschap kwalitatief is en werkt. Scherpe dingen moeten scherp zijn, rechte dingen recht. Een botte zaag kan onverwachts van het zaagvlak afglijden, met alle gevolgen van dien.
• Pas op met gereedschap dat heet wordt, zoals soldeerbouten. Zorg dat je een heet soldeerapparaat nooit vlakbij bij brandbare spullen zet, of onbeheerd laat rondslingeren.

De herstelling zelf

• Denk na. Voor je ergens een schroevendraaier in zet, denk je best goed na of je het defect niet anders kunt oplossen. Is het echt nodig die kapotte stofzuiger uit elkaar te halen, of is het snoer gewoon versleten? Of is de slang van de stofzuiger misschien verstopt?
• Bij twijfel: niet doen. Als je twijfelt over de veiligheid van een apparaat, begin je er best niet aan. Ook wanneer je denkt dat je toestel na reparatie niet meer veilig is, kun je er toch best afscheid van nemen.
• Vraag hulp. Kom je ergens niet uit, wees dan niet eigenwijs, maar vraag hulp. Ben je nog geen ervaren hersteller? Dan kan het interessant zijn om met je toestel naar een Repair Café in je buurt te gaan. Daar zijn ervaren herstellers die je maar al te graag op weg helpen.
• Doe geen gevaarlijke apparaten. Van sommige apparaten blijf je beter af, zoals magnetrons en ouderwetse televisies. Op deze apparaten kan hoogspanning staan, zelfs als de stekker niet in steekt.
• Neem foto’s voor en nadat je een onderdeel demonteert en maak eventueel notities. Zo zorg je ervoor dat je straks alles terug op de juiste plek kunt monteren.
• Test veilig. Hou wat afstand wanneer je het voorwerp na de reparatie voor de eerste keer test.

Op het moment dat je weer spanning op het toestel steekt:

• Moet je weer spanning op het toestel steken om iets te testen? Wees dan heel voorzichtig en zet de spanning zo snel mogelijk weer af, zeker als je vonkjes ziet,als iets heet wordt of verbrand ruikt.
• Maak indien mogelijk gebruik van een stroombegrenzer. Draai langzaam de stroom open. Als de spanning niet opbouwt, als je vonkjes ziet of iets wordt heet, koppel het toestel dan los en check wat er verkeerd is.
• Maak indien mogelijk gebruik van een scheidingstransformator. Zo verklein je de kans op elektrische schokken.